De verloren vader

De Verloren Vader.

Misschien is het wel het bekendste avontuur uit de bijbel.
Het verhaal van deze ochtend is in ieder geval geschikt om er een suikerzoete familiefilm van te maken. Maar je kan er ook een spannend drama van maken. Het is een verhaal met veel kanten, een verhaal dat steeds meer diepte krijgt als je er over nadenkt.
Welk verhaal ik bedoel? Ik wil met jullie een duik nemen in een vertelling van Jezus zelf. Het gaat om “De Verloren Zoon”!
Die titel “De Verloren Zoon”, zet ons meteen al op het verkeerde been. Het gaat niet over één zoon - het gaat over twee. En natuurlijk over een vader. In die vader uit het verhaal herkennen we de Here God zelf.

Voor het verhaal is het heel belangrijk dat het over twee zoons gaat want om de boodschap echt te begrijpen moet je beide zoons met elkaar vergelijken. Deze morgen heb ik het over de jongste zoon (hier vind je het deel over de oudste zoon).

Even kort uitgelegd gaat het nu over een jongste zoon die bij zijn vader komt en zijn deel van de erfenis opeist. Ik lees het voor jullie uit de bijbel, in Lucas 15 vanaf vers 11:
‘Iemand had twee zonen. De jongste van hen zei tegen zijn vader: “Vader, geef mij het deel van uw bezit waarop ik recht heb.” De vader verdeelde zijn vermogen onder hen.
Deze eerste regels zetten meteen al de toon: de erfenis wordt verdeeld terwijl er niemand is gestorven! Dat is best een brutale en liefdeloze vraag van de jongste zoon - blijkbaar kon hij niet wachten totdat zijn vader zou sterven. Hij wilde nu al de rijkdom van zijn vader. Het is dan ook best wel verbijsterend dat de vader hiermee akkoord gaat. Dat hij zijn bezit en zijn land zomaar verdeeld zodat de zoon zijn zin krijgt! Ik lees verder:
Na enkele dagen verzilverde de jongste zoon zijn bezit en reisde af naar een ver land, waar hij een losbandig leven leidde en zijn vermogen verkwistte. Toen hij alles had uitgegeven, werd dat land getroffen door een zware hongersnood, en begon hij gebrek te lijden. Hij vroeg om werk bij een van de inwoners van dat land, die hem op het veld zijn varkens liet hoeden. Hij had graag zijn maag willen vullen met de peulen die de varkens te eten kregen, maar niemand gaf ze hem.
Als we dat lezen zeggen we misschien “goed zo! Dat zal hem leren!” We lezen verder:
Toen kwam hij tot zichzelf en dacht: De dagloners van mijn vader hebben eten in overvloed, en ik kom hier om van de honger. Ik zal naar mijn vader gaan en tegen hem zeggen: “Vader, ik heb gezondigd tegen de hemel en tegen u, ik ben het niet meer waard uw zoon genoemd te worden; behandel mij als een van uw dagloners.” Hij vertrok meteen en ging op weg naar zijn vader.
Wil de zoon nu terug omdat hij naar zijn vader verlangt of is het alleen om zijn maag te vullen? Hij zit in ieder geval alvast te oefenen wat hij moet zeggen. Die zin “behandel mij als een van uw dagloners” is belangrijk want de zoon wil niet zijn oude leven weer terug als jongste zoon! Hij wil zijn vergeving verdienen door hard te werken! Hij wil werken voor zijn brood. We lezen verder:
Zijn vader zag hem in de verte al aankomen. Hij kreeg medelijden en rende op zijn zoon af, viel hem om de hals en kuste hem. “Vader,” zei zijn zoon tegen hem, “ik heb gezondigd tegen de hemel en tegen u, ik ben het niet meer waard uw zoon genoemd te worden.”
Maar de vader zei tegen zijn knechten: “Haal vlug het mooiste gewaad en trek het hem aan, doe hem een ring aan zijn vinger en geef hem sandalen. Breng het gemeste kalf en slacht het. Laten we eten en feestvieren, want deze zoon van mij was dood en is weer tot leven gekomen, hij was verloren en is teruggevonden.” En ze begonnen feest te vieren.
De vader ziet de zoon, dezelfde zoon die een grote hap van het vermogen en de grond van de vader er doorheen heeft gejaagd. Hij ziet de zoon aankomen die eigenlijk wilde dat de vader dood was zodat de erfenis beschikbaar kwam.
Maar de vader heeft hem al vergeven. En deze regel vind ik één van de meest ontroerende zinnen in het evangelie:
Hij kreeg medelijden en rende op zijn zoon af, viel hem om de hals en kuste hem.
We leven in een tijd waarin we afstand moeten houden. Anderhalve meter is het devies. Handen wassen - geen handen geven. Groeten met een knikje - niet met een omhelzing. De ander kan ons besmetten en wij kunnen anderen besmetten.

Deze vader... - hij heeft zijn zoon terug! Hij wil hem kussen en omhelzen - het verleden is vroeger, we beginnen een nieuw leven.

In de tijd dat Jezus dit verhaal verteld was het niet gewoon dat volwassen mannen gaan rennen, kinderen rennen. Rennen in de lange kleding die toen gewoon was ging niet zo gemakkelijk. En om eerst je lange kleding omhoog te halen zodat je benen vrij kunnen bewegen - da's geen gezicht. Maar deze vader kan dat niets schelen: hij wil zijn zoon omhelzen!

Toen ik deze preek ging voorbereiden maakte ik een poster en een titel. De poster bestaat uit het schilderij van Rembrandt over de terugkeer van de verloren zoon en de titel is “De Verloren Vader”. Pas later realiseerde ik mij dat dit voor sommigen misschien een pijnlijke zin is.
We hebben allemaal minstens één vader en sommigen zijn hun vader inderdaad verloren. Ik denk aan mijn eigen vader. Begin 2021 is het 100 jaar geleden dat hij werd geboren - hij is 91 jaar oud geworden. Een mooie leeftijd.
Mijn vader was niet iemand die omhelst, hij toonde zijn gevoelens voor ons meestal niet en zeker niet als de vader in Lucas 15.
Liefde wordt op veel verschillende manieren getoond en beleefd.
Soms zou je de mensen die er niet meer zijn weer willen ontmoeten en omhelzen. En zou je van alles willen vragen omdat je eigenlijk zo weinig weet.
De wereld zit vol met mensen die hun vader zijn verloren. En iedereen die je bent verloren laat een lege plek achter.


Als de verloren zoon zijn ingestudeerde verhaal wil zeggen wil zijn vader dat niet horen. Hij geeft opdracht aan zijn personeel om de zoon nieuwe kleding te geven en sandalen en een ring om zijn vinger. Die ring is een belangrijk signaal. Een ring was de manier om een handtekening te zetten. Doordat hij de ring ontvangt is hij weer een zoon geworden met alle rechten die daarbij horen.
Het gaat hier niet alleen over vergeving maar ook over een nieuwe start!

De jongste zoon wilde aan het begin van het verhaal onafhankelijkheid en niets meer met zijn vader te maken hebben.

Onafhankelijkheid is best mooi - je bent niemand uitleg verschuldigd en je kan doen wat je wil, toch?
Je hebt toch een erfenis gekregen om je eigen weg te kunnen vinden? Talenten en mogelijkheden om je leven in eigen hand te nemen? Jij gaat echt beter om met je talenten dan die jongste zoon uit het verhaal van Jezus!
Onafhankelijkheid is inderdaad mooi maar je bent geen eiland, je kan niet zonder anderen. Je kan niet echt verder zonder liefde, zonder genade en zonder een nieuwe start.

Misschien zeg je net als de jongste zoon: “Ik zal mijn best doen als de beste werknemer. Ik wil mijn plek verdienen. Ik wil werken om alles goed te maken ik wil werken aan mijn vergeving. Ik wil mijn plek in de hemel verdienen!”
De Heer wil daar niets van weten. Hij wil je verwelkomen als zijn kind - niet als zijn personeel. Dankzij Jezus kunnen we opgenomen worden in Gods gezin.
De vader in het verhaal herkennen we als God. Die verloren vader staat op de uitkijk om je te verwelkomen als Zijn zoon of dochter. Die verloren Vader laat zich terug vinden.
Kom binnen, de tafel is gedekt. Het feest kan beginnen.
Welkom!

Eilt Zandvoort